Wij beveiligen ons ‘kroontje’
Bij KLM werken veel mensen met een indrukwekkend carrièrepad. Zo ook Guus Vlaming. Na een opleiding Vliegtuigbouwkunde aan de mts kwam hij bij KLM binnen als grondwerktuigkundige. Via onder meer de afdelingen Cargo, Flight Operations en zelfs een uitstapje naar Air Holland, heeft Guus nu bij Security Services naar eigen zeggen al 14 jaar ‘de leukste baan binnen KLM’.
Samen met een klein team van specialisten speurt Guus naar risico’s voor KLM. Simpel gezegd: zij adviseren en stellen maatregelen op bij alles wat kwaad kan doen aan alles wat KLM is. ‘Dus: collega’s, vliegtuigen, gebouwen en de vliegoperatie’, vertelt Guus. ‘Zeker sinds het neerhalen van de MH17 werken we proactiever en is ons takenpakket uitgebreid.’ Geen sinecure, want luchtvaart draait om veiligheid. En dus brengen Guus en zijn team risico’s in kaart, dammen ze in of treffen maatregelen om ze te minimaliseren. Dag in, dag uit.
Wij beveiligen ons ‘kroontje’
Bij KLM werken veel mensen met een indrukwekkend carrièrepad. Zo ook Guus Vlaming. Na een opleiding Vliegtuigbouwkunde aan de mts kwam hij bij KLM binnen als grondwerktuigkundige. Via onder meer de afdelingen Cargo, Flight Operations en zelfs een uitstapje naar Air Holland, heeft Guus nu bij Security Services naar eigen zeggen al 14 jaar ‘de leukste baan binnen KLM’.
Samen met een klein team van specialisten speurt Guus naar risico’s voor KLM. Simpel gezegd: zij adviseren en stellen maatregelen op bij alles wat kwaad kan doen aan alles wat KLM is. ‘Dus: collega’s, vliegtuigen, gebouwen en de vliegoperatie’, vertelt Guus. ‘Zeker sinds het neerhalen van de MH17 werken we proactiever en is ons takenpakket uitgebreid.’ Geen sinecure, want luchtvaart draait om veiligheid. En dus brengen Guus en zijn team risico’s in kaart, dammen ze in of treffen maatregelen om ze te minimaliseren. Dag in, dag uit.
Beleefdheidsbezoekjes
Of het nou gaat om crewkoffers die open aankomen op een buitenstation of het opstellen van een risicoprofiel voor een crewhotel in het Midden-Oosten: als je bij Security Services werkt, doorkruis je de hele KLM. Van bagagehal tot de 7e etage op het hoofdkantoor. Die afwisseling, het contact met collega’s van alle rangen en standen: dat maakt het voor Guus zo boeiend. ‘Het internationale tintje natuurlijk ook. We bezoeken met regelmaat KLM-buitenstations en brengen – niet onbelangrijk – de nodige beleefdheidsbezoekjes aan luchthavens en lokale autoriteiten.
‘Een netwerk opbouwen én onderhouden is essentieel om actuele informatie te vergaren. En je moet weten hoe andere culturen werken. De manier van zakendoen met Europeanen of Aziaten verschilt enorm. Ik weet mijn eerste bezoek aan China nog goed te herinneren. Bij het Ministerie van Politie & Toerisme, in een lichtgrijs pak. Netjes en gekleed dacht ik. Maar een collega van de Nederlandse ambassade fluisterde mij ter plekke in mijn oor dat je in een donkerblauw pak veel serieuzer wordt genomen… Of in India, waar je niet in een uurtje tot zakendoen komt. Welnee. Je stelt je voor, legt je visitekaartje op tafel en drinkt thee met elkaar. Praat over koetjes en kalfjes. En pas na anderhalf uur komt het – eindelijk –heel voorzichtig tot een zakelijk gesprek.’
‘Een netwerk opbouwen én onderhouden is essentieel om actuele informatie te vergaren. En je moet weten hoe andere culturen werken. De manier van zakendoen met Europeanen of Aziaten verschilt enorm. Ik weet mijn eerste bezoek aan China nog goed te herinneren. Bij het Ministerie van Politie & Toerisme, in een lichtgrijs pak. Netjes en gekleed dacht ik. Maar een collega van de Nederlandse ambassade fluisterde mij ter plekke in mijn oor dat je in een donkerblauw pak veel serieuzer wordt genomen… Of in India, waar je niet in een uurtje tot zakendoen komt. Welnee. Je stelt je voor, legt je visitekaartje op tafel en drinkt thee met elkaar. Praat over koetjes en kalfjes. En pas na anderhalf uur komt het – eindelijk –heel voorzichtig tot een zakelijk gesprek.’
Taxichauffeur
Bij het inschatten van lokale situaties maakt KLM gebruik van zogenaamde open en gesloten bronnen. Beide adviseren KLM op het gebied van politiek en security. Gesloten bronnen zijn net zo geheimzinnig als ze klinken. Het zijn de lokale oren en ogen die net iets meer weten. Guus: ’Wel zo handig met overvliegroutes, veiligheidsmaatregelen op luchthavens, politieke situaties en zelfs de eerdergenoemde culturele omgangsvormen!’ Reguliere media en lokaal KLM-personeel zijn open bronnen en geven een goede schets van de actuele situatie ter plekke. ‘Zelfs lokale taxichauffeurs kunnen zeer goede open bronnen zijn, al moet je altijd voorzichtig zijn in je politieke vraagstelling!’
Taxichauffeur
Bij het inschatten van lokale situaties maakt KLM gebruik van zogenaamde open en gesloten bronnen. Beide adviseren KLM op het gebied van politiek en security. Gesloten bronnen zijn net zo geheimzinnig als ze klinken. Het zijn de lokale oren en ogen die net iets meer weten. Guus: ’Wel zo handig met overvliegroutes, veiligheidsmaatregelen op luchthavens, politieke situaties en zelfs de eerdergenoemde culturele omgangsvormen!’ Reguliere media en lokaal KLM-personeel zijn open bronnen en geven een goede schets van de actuele situatie ter plekke. ‘Zelfs lokale taxichauffeurs kunnen zeer goede open bronnen zijn, al moet je altijd voorzichtig zijn in je politieke vraagstelling!’
Van crewhotel tot luchtruim
Omdat KLM ook naar politiek instabiele landen vliegt en crew daar overnacht, zorgt KLM voor de lokale veiligheid van crew. Guus: ‘Een aantal jaar geleden was het in Bangkok heel onrustig. Demonstraties van rood- en geelhemden leidden tot onrust op straat. In zo’n geval maken we op basis van threat-analyse een risico-inschatting. Hierdoor voorkwamen we dat crew op de route tussen de luchthaven en hotel door de demonstraties gereden werd en konden zo de dreiging mitigeren.’
Van crewhotel tot luchtruim
Omdat KLM ook naar politiek instabiele landen vliegt en crew daar overnacht, zorgt KLM voor de lokale veiligheid van crew. Guus: ‘Een aantal jaar geleden was het in Bangkok heel onrustig. Demonstraties van rood- en geelhemden leidden tot onrust op straat. In zo’n geval maken we op basis van threat-analyse een risico-inschatting. Hierdoor voorkwamen we dat crew op de route tussen de luchthaven en hotel door de demonstraties gereden werd en konden zo de dreiging mitigeren.’
COVID-19 vraagt om veiligheidsmaatregelen
Ook de COVID-19-epidemie heeft invloed op de werkzaamheden. Stel, er wordt in Zuid-Amerika vanwege de 1,5-meter-afstandsregel niet meer gefouilleerd op de luchthaven. ‘Dan onderzoeken wij of de lokale autoriteiten het werk nog wel uitvoeren zoals wij dat vereisen. KLM wil te allen tijde wél dat passagiers worden gefouilleerd vanwege aanwezigheid op verboden zaken die we niet in het vliegtuig willen hebben.’
Daarnaast zorgen de vele restricties vanuit het buitenland voor uitdagingen. ‘Wanneer een land besluit om een PCR-test voor crew verplicht te stellen, dan doet KLM er alles aan om ervoor te zorgen dat crew niet op dat station hoeft te overnachten. We willen niet dat bemanning achter hoeft te blijven na een eventuele positieve test. En al helemaal niet in Centraal-Afrika, om maar iets te noemen. Wij kunnen adviseren tot een andere ‘route’. Bijvoorbeeld voor bestemming India is samen met de afdeling Netwerk tot een andere vluchtuitvoering en ‘vluchtomloop’ gekozen. Via een tussenstop op Dubai, waarbij crew in Dubai overnacht en wisselt van crew.’
Dreigingen van buitenaf zullen er altijd zijn, telkens in een andere gedaante. En iedere situatie vraagt om een eigen aanpak. Stilzitten is er voor Guus en zijn team niet bij, want het draaiboek moeten ze soms ter plekke schrijven. Guus beaamt dit: ‘Ik zeg altijd maar zo: ervaring krijg je door gewoon te dóen! Dat is soms flink schakelen, maar het voordeel is dat ik me de afgelopen veertien jaar nog geen dag heb verveeld.’
COVID-19 vraagt om veiligheidsmaatregelen
Ook de COVID-19-epidemie heeft invloed op de werkzaamheden. Stel, er wordt in Zuid-Amerika vanwege de 1,5-meter-afstandsregel niet meer gefouilleerd op de luchthaven. ‘Dan onderzoeken wij of de lokale autoriteiten het werk nog wel uitvoeren zoals wij dat vereisen. KLM wil te allen tijde wél dat passagiers worden gefouilleerd vanwege aanwezigheid op verboden zaken die we niet in het vliegtuig willen hebben.’
Daarnaast zorgen de vele restricties vanuit het buitenland voor uitdagingen. ‘Wanneer een land besluit om een PCR-test voor crew verplicht te stellen, dan doet KLM er alles aan om ervoor te zorgen dat crew niet op dat station hoeft te overnachten. We willen niet dat bemanning achter hoeft te blijven na een eventuele positieve test. En al helemaal niet in Centraal-Afrika, om maar iets te noemen. Wij kunnen adviseren tot een andere ‘route’. Bijvoorbeeld voor bestemming India is samen met de afdeling Netwerk tot een andere vluchtuitvoering en ‘vluchtomloop’ gekozen. Via een tussenstop op Dubai, waarbij crew in Dubai overnacht en wisselt van crew.’
Dreigingen van buitenaf zullen er altijd zijn, telkens in een andere gedaante. En iedere situatie vraagt om een eigen aanpak. Stilzitten is er voor Guus en zijn team niet bij, want het draaiboek moeten ze soms ter plekke schrijven. Guus beaamt dit: ‘Ik zeg altijd maar zo: ervaring krijg je door gewoon te dóen! Dat is soms flink schakelen, maar het voordeel is dat ik me de afgelopen veertien jaar nog geen dag heb verveeld.’